Artikelen
15-10.
De Vogeltrek
De vogeltrek is een fenomeen. Je vraagt je als mens af wat deze beesten bezielt. Ieder jaar in de herfst weer naar het verre zuiden trekken en dan in het voorjaar weer naar het noorden. Die vraag kun je met een wedervraag aan jezelf stellen. Wat doe je als er geen eten is of als het dreigt op op te raken? Juist, je zoekt een plek waar nog wel iets is, of in voorraad is. Daarmee is het duidelijk. Vogels uit het hoge noorden ontvluchten een dreigend voedseltekort en vliegen naar gebieden waar ze normaal gesproken kunnen overleven.
Ze nemen alle consequenties op de koop toe. Dat is nogal wat. In Zuid-Europa staan jagers klaar om alles te schieten wat voor de loop komt. Triest als je beseft dat wij proberen o.a. Kievit en Grutto een voortbestaan te garanderen. Maar wij moeten de hand in eigen boezem steken. Wij geven de bescherming prijs aan economische motieven. Tja en zo werkt het niet. Wij hebben de broedgebieden van onze weidevogels verpest, wij verpesten het leefmilieu van onze vogels en insecten. Ik noem kort: verzuring, vermesting, diepteontwatering, gebruik van vergif, plezierjacht (ik bedoel dan jacht op onze trekvogels) enz. enz. Maar goed, hierop ga ik nu niet verder in, want we zouden het hebben over onze trekvogels.
Toch is het belangrijk om het voorgaande te benoemen in relatie tot wat komen gaat. Een voorbeeld: Van 12 tot 19 oktober zat ik (nu voor de 25 ste keer) een week met anderen op Texel. Doel is om de vogeltrek te bekijken en te proberen om zeldzaamheden “eruit te halen”. Op de woensdag zaten we aan zee om zeevogels te zien. Wat gebeurt er? De wind die zacht uit oostelijk richting kwam, draaide naar noordoost en trok stevig aan, gevolgd door motregen. We hielden het daarom voor gezien, maar toch bleven we, want er dwarrelden tientallen Goudhaantjes en Roodborstjes op het strand en om ons heen. Sommige vlogen tegen je aan….Dodelijk vermoeid. Wij waren hiervan dus getuige. Wat gebeurde er? We denken dat veel zangvogels de oversteek vanuit Skandinavië gesteund door de zachte wind hebben aangedurfd. Ze moeten wel. Maar op zee zijn ze verrast door de veranderde wind en de slechtere weersomstandigheden. Je moet je voorstellen± zo´n baaltje veertjes van een paar gram over een zee met harde wind en dat een dikke duizend kilometer…. Velen zullen vanuit Zuid Noorwegen de reis zijn begonnen. De zwaar vermoeide vogels werden bovendien nog lastiggevallen en ook opgeslokt door meeuwen. Veel zangertjes zullen het niet hebben gehaald en zijn in zee gestort. Tja, het hoort erbij. Toch nog veel zangertjes die het wel hebben gered. Ze vliegen werkelijk overal in en tussen. Ooit haalde ik een Goudhaantje uit mijn jaszak….
Er zijn verder natuurlijk ook rovers die meetrekken, denk aan Sperwers en Valken, en dan ook nog obstakels als ramen en verkeer. Toch zag ik hoe een Goudhaantje die op enkele decimeters te benaderen was, en enkele vette larven of rupsen pakte, na een kwartiertje verder het binnenland in trok. Die had het dus gered. Een geweldig spektakel, waarin alle aspecten van het leven aan de orde komen.
Nu zal een Goudhaantje niet veel verder zuidwaarts trekken, omdat onze bossen wel het benodigde voedsel verschaffen, maar wat te denken van bijv. zwaluwen. Deze overwinteren bij geschikte drassige gebieden in Afrika. Zelfs tot in Zuid-Afrika. Een reis van duizenden kilometers. En in het voorjaar dan weer terug…..Voor deze vogels gelden dan ook nog de gevaren van een onbetrouwbare Middellandse Zee en de steeds groter wordende Sahara met zijn zandstormen. Petje af voor deze dieren.
Hieronder een overzicht van opvallende waarnemingen in onze omgeving.
Vogels
Ook in onze omgeving viel het enkele mensen op dat er opeens veel Goudhaantjes zijn. Zie melding van Dirrie Rietveld op onze site (onder). Ook IJsvogels doen het nog steeds goed. Zie ook de prachtige serie van Hans Reitsma op de site van de Natuerferiening: http://www.natuur-bakkeveen.nl/ijsvogels_flitsende_schoonheid.
Oene Roelsma meldt op 3 oktober een overvliegende Rode Wouw langs de Noordwest kant van ons dorp.
Een groep van plm 50 Kleine Zwanen vloog op 25 oktober in zuidelijke richting over ons dorp. De vogels trekken waarschijnlijk richting Flevopolders om daar re overwinteren.
Verder veel trek van Koperwiek, Keep, Vink en ook Kramsvogel en ganzen. De hoofdmoot van de ganzen bestond uit Kolganzen, maar ook Toendrarietgans, Kleine Rietgans en Brandgans, naast de immer aanwezige Grauwe Ganzen.
Een erg late Boomvalk vloog over de Kleasterkamp op 23 oktober.
Ook in onze omgeving viel het enkele mensen op dat er opeens veel Goudhaantjes zijn. Zie melding van Dirrie Rietveld op onze site.
Paddenstoelen
Dan is het tijd voor paddenstoelen. Inmiddels ben ik ook `gegrepen` door dit prachtige verschijnsel. Ik heb dan de drang om alles op naam te brengen….Heb intussen al geleerd dat dit nauwelijks mogelijk is. Het genieten staat dan ook voorop. Wat een enorme verscheidenheid. Amethistzwam (of zo u wilt Rode Koolzwam), Vliegenzwam, Grote Oranje Bekerzwam (begin oktober naast de Plaza). Parasolzwammen en Roze Stinkzwammen in de Slotsingel en op Texel de Aardster. Al die aparte vormen en kleuren zijn een lust voor het oog. Gelukkig kan iedereen hier nog meegenieten, aangezien het plukken en eten van paddenstoelen nog (en hopelijk ook lang) niet is ingeburgerd in ons land. Laten we dat ook zo houden, dan kan iedereen ervan genieten.
Tot slot
Waarnemers die de moeite hebben genomen om iets door te geven worden hierbij hartelijk bedankt.
Meldingen weer graag bij Koert Scholten.: Liefst online op: , maar telefonisch kan ook op telefoonnummer: 542017.
« terug naar overzicht artikelen