1. Bestuur
Claartje Slofstra, voorzitter,
Ingrid Arends, penningmeester,
Claartje Slofstra, interim secretaris,
Roel v.d.Brug, lid,
Sjouke Scholten, lid,
Ann Nijland, lid,
Oene Roelsma, lid,
Jouke Bouius, lid.
Negen bestuursvergaderingen en een jaarvergadering in 2019.
Het aantal leden is opnieuw gestegen en staat per 1/1/2020 op 169 (was 154). Er waren 4 opzeggingen; er zijn veel nieuwe leden!
Ledenvergadering was op 26 maart 2019. Er was een goed bezochte lezing van Yep Zijnstra en Anja de Vries, beiden werkzaam bij de Provincie Friesland, over de plannen met het Koningsdiepgebied.
Vele vrijwilligers !
Jandirk v.d.Meulen, Dirry Rietveld, Ann Nijland, Claartje Slofstra.
Onderwerpen in de bomengroep:
De massale bomenkap bij de Duurswouder Heide: hierover is gesproken met Staatsbosbeheer (SBB). Het beleid van SBB wordt echter in geen enkel opzicht veranderd. Aan de provincie hebben we onze zorgen ook voorgelegd in een brief, samen met Geaflecht, aan alle statenleden. Er zijn gesprekken geweest met statenleden van D66, PvdA, PvdD, Groen Links. Dit heeft geleid tot indiening van een motie door D66, Groen Links en PvdD waarin wordt gevraagd een provinciale bosvisie te ontwikkelen. Deze motie is aangenomen.
Houtwallen(overleg hierover met Landschapsbeheer Friesland (LBF), met de Friese Milieufederatie (FMF). Er is een artikel geschreven over deze problematiek (zie onze website).
Bosonderhoud: contact met SBB, met NM, IFG, Bosgroep.
Bomenlanen: overleg met gemeente over het belang van de bomenlanen voor het landschappelijk aanzien van de gemeente en de biodiversiteit. Met de fractie van Groen Links/Opsterlanders is overleg geweest over de wenselijkheid van een uitgebreide inventarisatie van bomen, houtwallen en mogelijke archelogische vindplaatsen.
Douwe Klijnstra en Jan Slofstra.
Zij adviseren over de planvorming met betrekking tot het dal van de bovenloop van het Koningsdiep. Agaath Arends vertegenwoordigt de NFB en Geaflecht in de Landinrichtingscommissie. Yep Zijnstra en Anja de Vries (medewerkers provincie) hielden in Dúndelle een goed bezochte lezing over de problematiek van de bovenloop.
Jouke Bouius heeft opnieuw gastlessengegeven aan de jeugd in de Oanrin.
Kursus roofvogelswas succesvol, door Lidia Barkema in september.
Bijenhotelszijn geplaatst: een in het weiland grenzend aan de Zwarte Singel; een aan de Beakendyk bij de open plek waar vroeger het huis stond van de boswachter, en twee in de volkstuinen staan. Zowel goed voor de bijenstand als voor de natuureducatie.
Jappie v.d.Meulen, Freerk v.d.Wal.
Treurig resultaat: slechts 6 broedgevallen, 5 span kieviten in broedreservaat en 1 span Tureluur aanwezig. Hoeveel jongen er groot zijn geworden is niet duidelijk.
Ter bestrijding van de eikenprocessierups en voor de vogelstand zijn er 100 nestkastjes aangeschaft, voor koolmezen en pimpelmezen. Deze vogels zijn dol op rupsen. De vlooienmarktcommissie heeft subsidie verleend voor de aanschaf. Een groep vijwilligers is georganiseerd door Jouke Bouius: Jan Hendriks, Jappie v.d. Meulen, Koert Scholten, Sjirk van Gorcum en Jan van der Schaaf.
Sjouke Scholten is Hans Kooi opgevolgd als website beheerder.
In de Slûswachter, op de eigen website en in het blad Geaflecht.
Voorjaarsexcursies: 16 april Slotpleats, 23 april Wijnjeterper Schar, 30 april Jilt Dijksheide, 7 mei. Fochteloërveen. Steeds onder leiding van Koert Scholten. Deze excursies waren goed bezocht en buitengewoon interessant.
Zomerexcursie Ketliker Schar imet een gids van IFG was prachtig maar matig bezocht.
Excursie Nacht van de nacht o.l.v. Jouke Bouius en Douwe Klijnstra, was een groot succes.
Eenmaal per jaar is er een gesprek met de wethouders Postma en de Vries. Zaken waarover wij onze zorgen hebben besproken o.a.: bermbeheer, bomenbeleid, omgang met houtwallen en andere kleinere landschapselementen.
NFB heeft een reactie geschreven op de concept Omgevingsvisie van de Provincie.Zie verder onder ‘werkgroep bomen’.
Er vindt minimaal eens per jaar overleg plaats. Er is tussendoor geregeld informeel contact als er zaken spelen. Afgesproken is dat er overleg is wanneer er zaken spelen die natuur, landschap of milieu betreffen.
Er is geregeld overleg over plannen en mogelijke acties. Contacten met gemeente en provincie zijn meestal gezamenlijk. Eenmaal is er een gezamenlijke maaltijd geweest (stamppot) in de Slotpleats, Bakkeveen.
Er is contact met de terreinbeherende organisaties wanneer dat nodig is. Eenmaal is er een informele koffie geweest met de drie organisaties gezamenlijk: Michel Krol (IFG), Roel Vriesema (SBB), Marten Pothof (NM) en Joris Driehuis (Bosgroep).
Op de familiedag in de Slotpleats was de Natuerferiening opnieuw vertegenwoordigd met een informatieve marktkraam. Deze kreeg veel belangstelling en leverde nieuwe leden op.
Douwe Klijnstra heeft namens de Natuerferiening zitting in de Raad van Toezicht.
Daar worden o.a. het werkplan voor de FMF en de begroting als vaste punten besproken. De FMF is op provinciaal niveau hard bezig met natuur, milieu en landschap.
Vanuit het bestuur worden bijeenkomsten van de FMF geregeld bezocht.
Bosuilenlieten het wat afweten dit jaar. Opeens waren vaste territoria verlaten. We gissen in het onzekere. Mogelijk is predatie een factor? Er zijn, zonder dat dit bedoeld is met enige vorm van zekerheid, gevallen bekend van Marters die nesten prederen. Gelukkig laten zich nu wel (januari 2020) weer Bosuilen op zeker vier plekken horen. Een nest bij de Duurswouderheide was succesvol.
De Ransuil is (net als vorig jaar) nog steeds aanwezig in de bebouwde kom van ons dorp. Oude coniferen zijn dan in trek. Hou er rekening mee dat, mocht u tot kappen willen beslissen, er een Ransuil in kan broeden. Ze maken tevens gebruik van deze dichte coniferen voor winterslaapplaats. Als dit wordt opgemerkt, meld dat dan even.
IJsvogels worden op verschillende geschikte plekken gemeld. Die plekken zijn dan (brede) sloten met helder water, vijvers, (ook vijvertjes in het dorp!) en andere wateren. Broeden is niet geconstateerd, maar is wel mogelijk.
De Middelste Bonte Specht lijkt zich mogelijk uit te breiden, getuige de meldingen van de soort op meerdere plekken. Het beste om de soort op te merken is in het vroege voorjaar als ze de opvallende baltsroep laten horen. Vast staat dat in januari 2020 drie vogels, waaronder een baltsend paar, zijn waargenomen op verschillende plekken. Enkele meldingen konden niet worden geverifieerd. Bekend is dat verwarring met jonge Grote Bonte Spechten nogal eens voor komt.
De Zwarte Specht(3) en de Groene Specht(5-6) gaan beide vrij goed.
Slechts op 1 plek werd een Wielewaal gehoord, latere meldingen waren er niet, zodat er sprake is van een zwerver of doortrekker.
Wespendieven meerdere malen gezien, ook baltsend. De bosgebieden zijn doorzocht, maar het vaststellen van broedgevallen is erg moeilijk. Ze broeden vaak in oude en hoge sparren. (Dit zijn ook de bomen die voor de houthandel interessant zijn….)
Doortrek en wintergasten:
Doortrek levert altijd leuke waarnemingen op. Hieronder een korte opsomming van de bijzonderste waarnemingen: Zeearend (drie maal overvliegend) , Rode Wouw, Zwarte Wouw, Zwarte Ooievaar, Visarend. De enige Pestvogel dit jaar werd in december kort gezien langs de Kleasterkamp/ Boskleane. Ook in december werd een overvliegende en roepende Kwak (een kleine reigersoort) opgemerkt boven ons dorp.
Een Humes Bladkoning werd op 30 december gemeld (met goeie beschrijving) op de Duurswouderheide, maar kon niet worden teruggevonden. Dit is een zangvogeltje uit Noord-oost Europa. Bekend is dat deze dwaalgast vrij laat doortrekt en soms in ons land overwintert.
De Grote Gele Kwikstaart lijkt een vaste herfstgast en overwinteraar te zijn in en bij ons dorp. De vogel zit vaak op dezelfde plekken als IJsvogel (slootjes, vijvertjes).
Klapeksters werden in het najaar gezien op drie locaties, t.w. Duurswouderheide, Bakkeveenster Duinen en Merskenheide.
Het aantal noordelijke eendensoorten, zoals Grote Zaagbek, Nonnetje en Brilduiker, neemt steeds verder af. Dit is ook een landelijke trend. Vrijwel zeker is dit het effect van opwarming van de aarde, waardoor de noordelijke wateren nauwelijks meer volledig dichtvriezen.
Broedvogelonderzoek, werd uitgevoerd in de Bakkeveenster Duinen en de Heide van Allardsoog. De Boomleeuwerik is zich met zes tot zeven zangterritoria aan het uitbreiden. Een prima ontwikkeling. Allardsoog is de beste plek om de prachtige zang te horen. Tevens werden op beide locaties 4 territoria van de Kleine Bonte Specht vastgesteld. Allardsoog is verder een prima gebied voor Gekraagde Roodstaart, Geelgors en Boompieper. Een mogelijk broedgeval van de Kleine Plevier kon niet worden bevestigd, wel werden in het voorjaar twee baltsende vogels gezien.
De weidevogelstand is al enkele jaren dramatisch in onze omgeving. Zelfs de Kievit lijkt zich moeilijk te handhaven. We zullen ermee moeten leven. Wat was het anders enkele tientallen jaren geleden!.
Libellen zijn in onze gevarieerde omgeving goed vertegenwoordigd. De Zuidelijke Glazenmaker (een soort die zich steeds meer noordwaarts beweegt, werd vastgesteld (met foto) bij een slenk op de Slotplaats. Verder noemenswaard is het vermelden van meerdere Zwervende Heidelibellen in verschillende gebieden. Verder meldingen van o.a. Venglazenmaker, Noordse Winterjuffer en Tangpantserjuffer. Bekend is dat onze omgeving een van de beste plekken in de provincie is.
Dagvlinders hebben mede door de droogte wederom een slecht jaar achter de rug. De Argusvlinder blijft zeldzaam. De Oranje Luzernevlinder (een doortrekker in zeer klein aantal) werd enkele malen in onze omgeving gezien.
De Boommarter werd enkele keren gezien in de bossen bij ons dorp. De Rosse Vleermuis werd aangetroffen in de Slotplaats. Steenmarters worden meer en meer gemeld. De Das lijkt het vrij goed te doen. Er zijn enkele gevallen van stroperij bekend. Hermelijn en Wezel lijken het moelijk te hebben. Bekend is het verhaal van een Wolf, die rakelings door ons dorp is gelopen (geconstateerd door cameraval).
Een melding van een Goudjakhals kwam uit Drenthe. Dit wordt hier even genoemd, omdat ook deze soort zich westwaarts uitbreidt. Zullen ook de Otter en de Bever zich binnenkort presenteren?
Een Adder meende de tuin van Kleasterkamp 1 te moeten verkiezen. Hoe hij daar komt is een raadsel. Het dier werd gevangen en vrijgelaten op de Duurswouderheide.
Liefst 356plantensoorten zijn op de website gemeld. Hiertussen leuken vondsten als. De Gaspeldoorn is in de Duinen vrijwel niet te missen. Verder meldingen van Beenbreek (2x), Muizenstaart, Heidekartelblad, Moeraskartelblad, Pijptorkruid. Ook de Klokjesgentiaan werd toch weer op een enkele locatie gezien.
Op de website staan het afgelopen jaar maar liefst 283 soortenpaddenstoelen in onze directe omgeving. Niet alle vondsten zijn geverifieerd en bevestigd door o.a. foto of microscopisch bewijs. Zie deze website, rubriek Paddenstoelen, onder artikelen.
Een ondergeschoven kindje….79 soorten zijn er dit jaar gemeld. Dat is vrijwel zeker maar een schijn van het werkelijke aantal. Er is maar een zeer beperkt aantal (deskundige) waarnemers. Je loopt er vaak voorbij of merkt ze niet op. Begrijpelijk, want ze lijken zo veel op elkaar……