Artikelen
Jaarverslag 2021 Natuerferiening Bakkefean e.o
1. Bestuur
Claartje Slofstra, voorzitter,
Ingrid Arends, penningmeester,
Oene Roelsma, secretaris,
Jouke Bouius, lid,
Jan Dirk van der Meulen, lid.
Roel v.d.Brug, lid,
Tiny Groustra heeft afscheid genomen.
Acht bestuursvergaderingen in 2021, online.
2. Leden
Het aantal leden is opnieuw gestegen en staat per 1/1/2021 op 177.
3. Activiteiten
Er waren helaas weer geen activiteiten voor de leden mogelijk zoals excursies, lezingen, cursussen; de pandemie maakte dat onmogelijk.
In het najaar hebben we gelukkig nog net een jaarvergadering kunnen houden. Michel Krol, van It Fryske Gea, heeft ons toen enthousiast verteld over het beheer van de Bakkeveenster Duinen en de schaapskudde van Ko Maring.
Wel heeft NFB zich op andere manieren ingezet voor natuur en landschap, zoals dat verwacht mocht worden!
Er zijn eendenkorven in de vaart geplaatst. De eenden hebben er dit jaar nog geen gebruik van gemaakt, maar dat kan nog komen.
Natuureducatie op school is lange tijd niet doorgegaan, maar deze herfst is Jouke Bouius toch weer met een groep het bos in geweest. De kinderen hebben enthousiast van alles gezocht en gevonden van wat er zoal leeft onder het gevallen blad in het bos!
4. NFB en de Provincie
De belangrijkste beheerder van natuur en landschap is natuurlijk de overheid.
Zo heeft de Friese Milieufederatie (FMF) (mede namens ons) bij de provincie gepleit voor betere bescherming van het Friese landschap en bezwaar gemaakt tegen mogelijke groei van veehouderijen. Dan zou er toch meer stikstof uitstoot en meer overbemesting kunnen komen. Ook heeft de FMF (met ons) bezwaar gemaakt tegen bouwen in het Natuur Netwerk Nederland.
5. NFB en de Gemeente
Met de wethouders de Vries en Postma hebben we het jaarlijkse overleg digitaal gevoerd. Incidenteel is er met ambtenaren overleg over specifieke plannen. Wij merken dat onze inbreng wordt gewaardeerd en dat we worden geraadpleegd voordat plannen vastliggen. Een goede zaak!
Dal van het Koningsdiep: samen met Geaflecht hebben we de Gebiedscommissie, die de plannen ontwikkelt, gevraagd meer uit te gaan van het landschap bij de ruimtelijke planvorming. Dat zou het integratiekader kunnen vormen voor alle nieuwe ontwikkelingen (o.a. waterbeheer, landbouw, natuurontwikkeling).
Beeldkwaliteitsplan Opsterland: we hebben de gemeente gecomplimenteerd met dit plan. Er is veel overgenomen van wat wij in vooroverleg met ambtenaren naar voren hebben kunnen brengen. Mooi dat het plan het ecologisch belang van het openbaar groen meer voorop stelt. Het resultaat is al hier en daar te zien.
Bomen: Uitbreiding van het aantal bomen is in elk geval hard nodig, de gemeente streeft naar 1 % extra bomen per jaar. We hebben gevraagd om vooral langs bestaande wegen en paden bomen bij te planten. Dat geeft meer winst voor het landschap dan hele kavels met bomen.
Bermbeheer. Insectenrijke bermen zijn ook tegen de eikenprocessierups nodig! Dus moet je daar kruidenrijke, natuurlijke begroeiing hebben, die niet aldoor wordt kaalgeschoren. Dat geeft ook veel meer biodiversiteit. Alle bermen bij elkaar zouden een groot natuurgebied kunnen vormen. We hebben daarom wederom gevraagd niet meer door te gaan met het kaalklepelen van bermen (dan dood je daar alle leven voor langere tijd). Eenmaal per jaar maaien op veel plekken is al beter dan wat er voorheen gebeurde, maar.. echt ecologisch beheer vraagt flexibiliteit en deskundigheid!
Groen Manifest In 2021 is begonnen met het werken aan een Groen Manifest, waarin de gemeente wordt aangespoord meer prioriteit te geven aan het lange termijn belang van Natuur en Landschap in plaats van aan economisch belang en groei. Zie ook
https://www.natuur-bakkeveen.nl/onze_droom
Onze droom
Een gemeente waarin:
- burgers zich gerespecteerd en gehoord voelen en vooraf gekend worden in de besluiten
- het door ons gekoesterde landschap goed beschermd wordt en de cultuurhistorie gewaarborgd
- bomen, houtwallen en natuurlijke watergangen voldoende beschermd zijn en niet zomaar kunnen verdwijnen
- we huizen bouwen die ruimte bieden voor geschikte leef- en nestelplaatsen voor vogels en vleermuizen
- we weer als vroeger kunnen genieten van bloemrijke bermen en kruidenrijke weilanden met bijen en insecten
- we zien dat bedreigde diersoorten weer structureel terugkeren en weidevogels hun jongen ongestoord groot kunnen brengen
- burgers en boeren samen werken aan een oplossing voor het stikstofprobleem en boeren een goed verdienmodel voor een extensieve circulaire landbouw krijgen
- geen plaats is voor nog meer beton en asfalt en burgers aan de slag gaan met tegel eruit, plant erin
- heel zorgvuldig de locaties van zonneparken en windmolens samen met lokale betrokkenen worden uitgekozen
- waarin geen plaats is voor hebzucht, verspilling en alsmaar meer en meer maar recycling en hergebruik de boventoon voert
- natuurinclusief beheer en bevordering van biodiversiteit op alle fronten boven aan staat
Wij hebben een morele plicht en willen onze kinderen en kleinkinderen recht in de ogen kunnen kijken
Japke Weij 10-7-21
6. NFB en Natuurorganisaties It Fryske Gea, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten
Er is veel gebeurd in de natuurgebieden. De Duurswouder Heide is voor een deel publieks-luw gemaakt nabij de Leidijk aan de ZW zijde. In het broedseizoen is het daar niet meer toegankelijk voor publiek.
Achter de Stripe zijn poelen uitgegraven en vergroot, het kwelwater wordt daar nu vastgehouden en onder het verplaatste voetpad door geleid. De maatregelen hebben gezorgd voor veel verstoring ter plekke maar er is ook goede hoop op natuurherstel op termijn: verrijking van de biotoop (vochtiger bodem, schoon kwelwater, poelen met helling erlangs, jong nieuw loofbos).
In de Bakkeveenster heide is ook groot werk verricht. Veel grond is afgeschraapt t.b.v. meer zandverstuivingen aldaar en t.b.v. verdere ontwikkeling van heide in plaats van gras.
7. NFB en de boeren bij de buren
Twee bestuursleden hebben een excursie van Noardlike Fryske Walden (voorheen: Lansdouwe) meegemaakt. Het is een vereniging met 800 leden, waarvan 600 boeren. Ze zijn allemaal bezig met het behoud van het coulissenlandschap van de Wouden. Gerrit Tuinstra van Fries Landschapsbeheer gaf toelichting over onderhoud van dykswallen, boomwallen, elzenwalletjes etc. Hij liet prachtige voorbeelden van goed onderhoud zien op het terrein van een jonge boer bij Surhuisterveen. Wat een betrokkenheid, en wat een voldoening sprak er uit het verhaal van de boer! Hij werkt er met vreugde op zijn land dat productief is en bijdraagt aan van de verrijking landschap en natuur. Het was schitterend om te zien. Heel inspirerend; zo kan het ook!
Laten we hoop putten uit deze initiatieven.
8. Werkgroep Dassen
(Douwe Klijnstra, Oene Roelsma, Jouke Bouius.)
De werkgroep blijft inventariseren. Het verslag dat Douwe Klijnstra heeft geschreven is naar de terreinbeherende organisaties gegaan. Ook in 2021 is volop ge-inventariseerd. Trieste constatering is dat er minimaal 6 verkeersslachtoffers zijn geweest. Ook dit jaar staat de teller al weer op 4 slachtoffers. Het goede nieuws is dat er meer burchten ontdekt zijn. In mei wordt de telling weer opgestart.
9. Werkgroep Vrijwilligers
(Jouke Bouius, Jan Hendriks, Jappie v.d.Meulen, Koert Scholten, Sjirk v. Gorcum, Maarten Jan Bijl, Willem Roelinga).
De 150 nestkastjes langs de Bakkeveenster Vaart, de Nijefeansterwei en Nije Drintse Wei zijn opgeschoond. Rond 60 % bleek goed bewoond. 25 % bleek echter bewoond te zijn door spechten! Een ijzeren belemmering voor de opening kan dit voorkomen; dit komt wellicht. In een kastje zat zelfs een wespennest. In enkele kastjes werden niet uitgebroede, verlaten eitjes aangetroffen.
9. Publicaties:
Koert Scholten bericht iedere maand over zijn waarnemingen in de natuur. Zijn Natoernijs verschijnt maandelijks in de Sluswachter en op de website van de Natuerferiening. Daarnaast zijn er regelmatig berichten vanuit het bestuur en soms vanuit werkgroepen.
Ook in het blad Geaflecht verschijnen onze berichten, viermaal per jaar.
10. Stand van zaken vogels (tekst van Koert Scholten)
(Winter)ganzen nemen in onze omgeving nog steeds toe, zij het dat de grootste aantallen nu wel bereikt zullen zijn. Het gaat dan met namen over Kolgans en Toendrarietgans. Ook Brandgans en zelfs Kleine Rietgans worden soms opgemerkt tussen de groepen. Vooral maispercelen zijn in trek.
Steeds minder trek van Kleine Zwanen. Dit is ook landelijk bekend. De vogels blijven steeds meer ten noorden en oosten van ons land. (klimaateffect?). Dit gaat min of meer ook op voor eendensoorten als Grote Zaagbek (soms op de Duurswouderheide), Brilduiker (idem), Nonnetje (idem).
Gierzwaluwen zijn nog maar met enkele paren broedend aangetroffen in ons dorp. Ze zijn te helpen met speciale dakpannen. Gelukkig zijn bouwers steeds meer bereid daar naar te kijken.
Let op de Koekoek. Ook hiervan gaan de aantallen achteruit. Dit geldt ook voor de Turkse Tortel in ons dorp.
Kraanvogels verbleven een groot gedeelte van het jaar in of nabij de Duurswouderheide. Broeden werd niet vastgesteld, voorzover wij weten.
De Dodaars is op de Slotplaats (nieuwe plasje naast Zwarte Singel) een welkome nieuwe gast. Ook dit jaar weer een baltsende vogel of broedgeval. Badderende honden vormen echter een grote bedreiging, ook al is het gebied verboden voor loslopende honden.
De Geoorde Fuut is definitief verdwenen op de Duurswouderheide . Tien jaar geleden zaten er nog 4-5 paren
Ooievaars doen het goed. Dat ziet iedereen wel. Kritische geluiden zijn er ook. Ja, ze lusten ook jonge vogels.
Van de Roofvogels kan vermeld worden dat de Havik als broedvogel is verminderd. De Sperwer blijft kritisch. Boomvalk mogelijk nog op de Duurswouderheide. Wespendief werd wel baltsend gezien, maar voorzover bij mij bekend geen duidelijk broedgeval.
Overwinterende Blauwe Kiekendieven werden regelmatig gemeld, vooral omgeving Duurswouderheide.
De Zeearend werd enkele malen gemeld, overvliegend. Dat geldt ook voor Visarend, Rode Wouw en Zwarte Wouw en Slechtvalk.
De Bosuilen gaan nog steeds niet goed. In de Slotplaats zijn jongen grootgebracht. Inmiddels zijn op drie locaties roepende Bosuilen opgemerkt (Slotplaats (2), Duurswouderheide. Recent bericht dat er drie jongen zijn uitgekomen op de locatie Duurswouderheide.
Over de Ransuil weinig nieuws. In het gebied Stoukamp e.o. zijn roepende Ransuilen gehoord. Over winterslaapplaatsen is niets vernomen. Graag alsnog melding daarvan. Sjouke Scholten doet provinciaal onderzoek naar slaapplaatsen van de Ransuil. (Deze houdt hij geheim)
IJsvogels worden wel gemeld. Een duidelijk broedgeval helaas niet.
« terug naar overzicht artikelen